Grasse, kinh đô sáng chế mùi hương (P1)

Language : Vietnamese

Dù đã ra mắt một cuốn sách riêng nói về thành phố Grasse, bài viết này tôi sẽ không đề cập gì đến nội dung cuốn sách của mình. Tôi chọn chia sẻ với các bạn về Grasse và tình cảm đặc biệt của tôi dành cho vùng đất này qua việc dịch lại bài viết của Yohan Cervi trên tờ báo Le Point số 2598 mới ra ngày 26 tháng 5 năm 2022.

Bài báo với tựa đề “Toujours Grasse“, tôi tạm dịch “Mãi là Grasse“, mời các bạn cùng đọc và tìm hiểu.

Grasse, kinh đô lâu đời của nước hoa đã được định vị lại trong những năm gần đây, như một tâm chấn của ngành bào chế nước hoa Pháp thượng đẳng.

Sáng sớm tháng 5, giống như hàng năm, những người gặt hoa lấp đầy những bông hồng Centifolia vừa nở vào chiếc tạp dề đeo trên người một cách đầy nâng niu, tỉ mỉ. Với vị trí nằm ngay giữa đất liền và biển, Grasse hoà mình theo nhịp điệu của từng mùa thu hoạch hoa trong năm. Khác xa với hình ảnh của Épinal, thành phố nhỏ vùng Alpes-Maritimes này vẫn lưu giữ một nền văn hoá nước hoa đã gắn bó từ lâu đời. Quả là một tình yêu thật bền bỉ.

Từ thời trung cổ, nhờ một con suối chạy xuyên qua vùng này, thành phố này đã thu hút những người thợ thuộc da đến đây cho hoạt động xử lý da. Vào thế kỷ 16, trào lưu sử dụng găng tay da có tẩm mùi hương bắt đầu từ thời trang Ý đã lan rộng sang Pháp, từ đó xuất hiện những bậc thầy chế tạo găng tay tẩm hương. Cũng trong thời kỳ này, nền văn hoá trồng cây làm hương liệu nước hoa như hoa hồng, hoa nhài, hoa huệ tây, hoa cam phát triển mạnh nhờ vào khí hậu lý tưởng tại vùng đất đã được kiểm chứng này. Quả thực, những tinh chất này đã cho phép che giấu mùi thuộc da – một mùi hương mà sau này lại được sử dụng trong những dòng nước hoa tinh tế nhất. Dần dần, Grasse từ bỏ ngành thuộc da và thay vào đó là tận dụng phát triển ngành bào chế nước hoa. Những nhà máy sản xuất nước hoa đầu tiên xuất hiện vào cuối thế kỉ 18, trước khi lĩnh vực này bị công nghiệp hoá trước thời Đệ Nhị đế chế.

Vào đầu thế kỉ 20, gần 2000 héc-ta được dành riêng cho việc canh tác nông nghiệp phục vụ cho ngành sáng tạo mùi hương. Thành phố Grasse đã xuất khẩu ra thế giới nhiều loại tinh chất quý giá và trở thành địa điểm chính để tạo ra các sản phẩm hoàn chỉnh. Nơi đây cũng chính là quê hương của nhiều thương hiệu nước hoa nổi tiếng, như Molinard (1849), nhà bào chế nước hoa lâu đời nhất tại Grasse vẫn còn hoạt động tới nay, hay Fragonard (1926). Cả hai công ty đều đã tham gia từ những ngày đầu nhờ uy tín của Grasse và tạo được danh tiếng với khách hàng quốc tế. Tuy nhiên, bắt đầu từ những năm 1970, nếu ngành công nghiệp địa phương được duy trì, tỷ trọng ưu tiên của vật liệu tổng hợp trong các sáng tạo khứu giác có xu hướng làm suy yếu ngành nông nghiệp. Sự sụt giảm càng gia tăng bởi sự cạnh tranh từ các trung tâm sản xuất khác ở nước ngoài, hoặc việc rời đi Maroc, Ấn Độ, hoặc Tây Ban Nha của một số nông dân địa phương, do chi phí lao động thấp. Cuộc đảo chính cũng nổi lên bởi áp lực về đất đai và bất động sản, dẫn đến việc mua bán nhiều mảnh đất thiếu sự quản lý chặt chẽ từ một số cá nhân với mục đích trục lợi.

(…To be continued…)